韓非子說疑拼音版注音版
文言文之家為大家整理韓非子說疑拼音版、韓非子說疑注音版,歡迎閱讀。
韓非子說疑注音版
《 說shuō疑yí 》
凡fán治zhì之zhī大dà者zhě , 非fēi謂wèi其qí賞shǎng罰fá之zhī當dāng也yě 。 賞shǎng無wú功gōng之zhī人rén , 罰fá不bù辜gū之zhī民mín , 非fēi謂wèi明míng也yě 。 賞shǎng有yǒu功gōng , 罰fá有yǒu罪zuì , 而ér不bù失shī其qí人rén , 方fāng在zài于yú人rén者zhě也yě , 非fēi能néng生shēng功gōng止zhǐ過guò者zhě也yě 。 是shì故gù禁jìn奸jiān之zhī法fǎ , 太tài上shàng禁jìn其qí心xīn , 其qí次cì禁jìn其qí言yán , 其qí次cì禁jìn其qí事shì 。 今jīn世shì皆jiē曰yuē :“ 尊zūn主zhǔ安ān國guó者zhě , 必bì以yǐ仁rén義yì智zhì能néng ”, 而ér不bù知zhī卑bēi主zhǔ危wēi國guó者zhě之zhī必bì以yǐ仁rén義yì智zhì能néng也yě 。 故gù有yǒu道dào之zhī主zhǔ , 遠yuǎn仁rén義yì , 去qù智zhì能néng , 服fú之zhī以yǐ法fǎ 。 是shì以yǐ譽yù廣guǎng而ér名míng威wēi , 民mín治zhì而ér國guó安ān , 知zhī用yòng民mín之zhī法fǎ也yě 。 凡fán術shù也yě者zhě , 主zhǔ之zhī所suǒ以yǐ執zhí也yě ; 法fǎ也yě者zhě , 官guān之zhī所suǒ以yǐ師shī也yě 。 然rán使shǐ郎láng中zhōng日rì聞wén道dào于yú郎láng門mén之zhī外wài , 以yǐ至zhì于yú境jìng內nèi日rì見jiàn法fǎ , 又yòu非fēi其qí難nán者zhě也yě 。
昔xī者zhě有yǒu扈hù氏shì有yǒu失shī度dù , 讙huān兜dōu氏shì有yǒu孤gū男nán , 三sān苗miáo有yǒu成chéng駒jū , 桀jié有yǒu侯hóu侈chǐ , 紂zhòu有yǒu崇chóng侯hóu虎hǔ , 晉jìn有yǒu優yōu施shī , 此cǐ六liù人rén者zhě , 亡wáng國guó之zhī臣chén也yě 。 言yán是shì如rú非fēi , 言yán非fēi如rú是shì , 內nèi險xiǎn以yǐ賊zéi , 其qí外wài小xiǎo謹jǐn , 以yǐ征zhēng其qí善shàn ; 稱chēng道dào往wǎng古gǔ , 使shǐ良liáng事shì沮jǔ ; 善shàn禪chán其qí主zhǔ , 以yǐ集jí精jīng微wēi , 亂luàn之zhī以yǐ其qí所suǒ好hào : 此cǐ夫fū郎láng中zhōng左zuǒ右yòu之zhī類lèi者zhě也yě 。 往wǎng世shì之zhī主zhǔ , 有yǒu得de人rén而ér身shēn安ān國guó存cún者zhě ,
有yǒu得de人rén而ér身shēn危wēi國guó亡wáng者zhě 。 得dé人rén之zhī名míng一yī也yě , 而ér利lì害hài相xiāng千qiān萬wàn也yě , 故gù人rén主zhǔ左zuǒ右yòu不bù可kě不bù慎shèn也yě 。 為wéi人rén主zhǔ者zhě誠chéng明míng于yú臣chén之zhī所suǒ言yán , 則zé別bié賢xián不bù肖xiào如rú黑hēi白bái矣yǐ 。
若ruò夫fú許xǔ由yóu 、 續xù牙yá 、 晉jìn伯bó陽yáng 、 秦qín顛diān頡xié 、 衛wèi僑qiáo如rú 、 狐hú不bù稽jī 、 重chóng明míng 、 董dǒng不bù識shí 、 卞biàn隨suí 、 務wù光guāng 、 伯bó夷yí 、 叔shū齊qí, 此cǐ十shí二èr者zhě , 皆jiē上shàng見jiàn利lì不bù喜xǐ , 下xià臨lín難nán不bù恐kǒng , 或huò與yǔ之zhī天tiān下xià而ér不bù取qǔ , 有yǒu萃cuì辱rǔ之zhī名míng , 則zé不bù樂lè食shí谷gǔ之zhī利lì 。 夫fū見jiàn利lì不bù喜xǐ , 上shàng雖suī厚hòu賞shǎng , 無wú以yǐ勸quàn之zhī ; 臨lín難nán不bù恐kǒng , 上shàng雖suī嚴yán刑xíng , 無wú以yǐ威wēi之zhī : 此cǐ之zhī謂wèi不bù令lìng之zhī民mín也yě 。 此cǐ十shí二èr人rén者zhě , 或huò伏fú死sǐ于yú窟kū穴xué , 或huò槁gǎo死sǐ于yú草cǎo木mù , 或huò饑jī餓è于yú山shān谷gǔ , 或huò沉chén溺nì于yú水shuǐ泉quán 。 有yǒu如rú此cǐ , 先xiān古gǔ圣shèng王wáng皆jiē不bù能néng臣chén , 當dāng今jīn之zhī世shì , 將jiāng安ān用yòng之zhī ?
若ruò夫fú關guān龍lóng逄páng 、 王wáng子zǐ比bǐ干gān 、 隨suí季jì梁liáng 、 陳chén泄xiè冶yě 、 楚chǔ申shēn胥xū 、 吳wú子zǐ胥xū , 此cǐ六liù人rén者zhě , 皆jiē疾jí爭zhēng強qiáng諫jiàn以yǐ勝shèng其qí君jūn 。 言yán聽tīng事shì行xíng , 則zé如rú師shī徒tú之zhī勢shì ; 一yī言yán而ér不bù聽tīng , 一yī事shì則zé不bù行xíng , 則zé陵líng其qí主zhǔ以yǐ語yǔ , 待dài之zhī以yǐ其qí身shēn , 雖suī死sǐ家jiā破pò , 要yào領lǐng不bù屬shǔ , 手shǒu足zú異yì處chù , 不bù難nán為wéi也yě 。 如rú此cǐ臣chén者zhě , 先xiān古gǔ圣shèng王wáng皆jiē不bù能néng忍rěn也yě , 當dāng今jīn之zhī時shí , 將jiāng安ān用yòng之zhī ?
若ruò夫fú齊qí田tián恒héng 、 宋sòng子zǐ罕hǎn 、 魯lǔ季jì孫sūn意yì如rú 、 晉jìn僑qiáo如rú 、 衛wèi子zi南nán勁jìn 、 鄭zhèng太tài宰zǎi欣xīn 、 楚chǔ白bái公gōng 、 周zhōu單dān荼tú 、 燕yàn子zi之zhī , 此cǐ九jiǔ人rén者zhě之zhī為wéi其qí臣chén也yě , 皆jiē朋péng黨dǎng比bǐ周zhōu以yǐ事shì其qí君jūn , 隱yǐn正zhèng道dào而ér行xíng私sī曲qū , 上shàng逼bī君jūn , 下xià亂luàn治zhì , 援yuán外wài以yǐ撓náo內nèi, 親qīn下xià以yǐ謀móu上shàng , 不bù難nán為wéi也yě 。 如rú此cǐ臣chén者zhě , 唯wéi圣shèng王wáng智zhì主zhǔ能néng禁jìn之zhī , 若ruò夫fú昏hūn亂luàn之zhī君jūn , 能néng見jiàn之zhī乎hū ?
若ruò夫fú后hòu稷jì 、 皋gāo陶yáo 、 伊yī尹yǐn 、 周zhōu公gōng旦dàn 、 太tài公gōng望wàng 、 管guǎn仲zhòng 、 隰xí朋péng 、 百bǎi里lǐ奚xī 、 蹇jiǎn叔shū 、 舅jiù犯fàn 、 趙zhào襄xiāng 、 范fàn蠡lǐ、 大dài夫fū種zhǒng 、 逢féng同tóng 、 華huá登dēng , 此cǐ十shí五wǔ人rén者zhě為wéi其qí臣chén也yě , 皆jiē夙sù興xīng夜yè寐mèi , 單dān身shēn賤jiàn體tǐ , 竦sǒng心xīn白bái意yì ; 明míng刑xíng辟pì 、 治zhì官guān職zhí以yǐ事shì其qí君jūn , 進jìn善shàn言yán 、 通tōng道dào法fǎ而ér不bù敢gǎn矜jīn其qí善shàn , 有yǒu成chéng功gōng立lì事shì而ér不bù敢gǎn伐fá其qí勞láo ; 不bù難nán破pò家jiā以yǐ便biàn國guó , 殺shā身shēn以yǐ安ān主zhǔ , 以yǐ其qí主zhǔ為wéi高gāo天tiān泰tài山shān之zhī尊zūn , 而ér以yǐ其qí身shēn為wéi壑hè谷gǔ洧wěi之zhī卑bēi ; 主zhǔ有yǒu明míng名míng廣guǎng譽yù于yú國guó , 而ér身shēn不bù難nán受shòu壑hè谷gǔ洧wěi之zhī卑bēi 。 如rú此cǐ臣chén者zhě , 雖suī當dāng昏hūn亂luàn之zhī主zhǔ尚shàng可kě致zhì功gōng , 況kuàng于yú顯xiǎn明míng之zhī主zhǔ乎hū ? 此cǐ謂wèi霸bà王wáng之zhī佐zuǒ也yě 。
若ruò夫fú周zhōu滑huá之zhī 、 鄭zhèng王wáng孫sūn申shēn 、 陳chén公gōng孫sūn寧níng 、 儀yí行xíng父fù 、 荊jīng芋yù尹yǐn申shēn亥hài 、 隨suí少shào師shī 、 越yuè種zhǒng干gān 、 吳wú王wáng孫sūn、 晉jìn陽yáng成chéng泄xiè 、 齊qí豎shù刁diāo 、 易yì牙yá , 此cǐ十shí二èr人rén者zhě之zhī為wéi其qí臣chén也yě , 皆jiē思sī小xiǎo利lì而ér忘wàng法fǎ義yì , 進jìn則zé掩yǎn蔽bì賢xián良liáng以yǐ陰yīn暗àn其qí主zhǔ , 退tuì則zé撓náo亂luàn百bǎi官guān而ér為wéi禍huò難nán ; 皆jiē輔fǔ其qí君jūn , 共gòng其qí欲yù , 茍gǒu得dé一yī說shuō于yú主zhǔ , 雖suī破pò國guó殺shā眾zhòng , 不bù難nán為wéi也yě 。 有yǒu臣chén如rú此cǐ , 雖suī當dāng圣shèng王wáng尚shàng恐kǒng奪duó之zhī , 而ér況kuàng昏hūn亂luàn之zhī君jūn , 其qí能néng無wú失shī乎hū ? 有yǒu臣chén如rú此cǐ者zhě , 皆jiē身shēn死sǐ國guó亡wáng , 為wéi天tiān下xià笑xiào 。 故gù周zhōu威wēi公gōng身shēn殺shā , 國guó分fēn為wéi二èr ; 鄭zhèng子zǐ陽yáng身shēn殺shā , 國guó分fēn為wéi三sān ; 陳chén靈líng身shēn死sǐ于yú夏xià征zhēng舒shū氏shì ; 荊jīng靈líng王wáng死sǐ于yú乾gān谿xī之zhī上shàng ; 隨suí亡wáng于yú荊jīng ; 吳wú并bìng于yú越yuè ; 知zhī伯bó滅miè于yú晉jìn陽yáng之zhī下xià ; 桓huán公gōng身shēn死sǐ七qī日rì不bù收shōu 。 故gù曰yuē : 謟tāo諛yú之zhī臣chén , 唯wéi圣shèng王wáng知zhī之zhī , 而ér亂luàn主zhǔ近jìn之zhī , 故gù至zhì身shēn死sǐ國guó亡wáng 。
圣shèng王wáng明míng君jūn則zé不bù然rán , 內nèi舉jǔ不bù避bì親qīn , 外wài舉jǔ不bù避bì仇chóu 。 是shì在zài焉yān , 從cóng而ér舉jǔ之zhī ; 非fēi在zài焉yān , 從cóng而ér罰fá之zhī 。 是shì以yǐ賢xián良liáng遂suì進jìn而ér奸jiān邪xié并bìng退tuì , 故gù一yī舉jǔ而ér能néng服fú諸zhū侯hóu 。 其qí在zài記jì曰yuē : 堯yáo有yǒu丹dān朱zhū , 而ér舜shùn有yǒu商shāng均jūn , 啟qǐ有yǒu五wǔ觀guān , 商shāng有yǒu太tài甲jiǎ, 武wǔ王wáng有yǒu管guǎn 、 蔡cài 。 五wǔ王wáng之zhī所suǒ誅zhū者zhě , 皆jiē父fù兄xiōng子zǐ弟dì之zhī親qīn也yě , 而ér所suǒ殺shā亡wáng其qí身shēn殘cán破pò其qí家jiā者zhě何hé也yě ? 以yǐ其qí害hài國guó傷shāng民mín敗bài法fǎ類lèi也yě 。 觀guān其qí所suǒ舉jǔ , 或huò在zài山shān林lín藪sǒu澤zé巖yán穴xué之zhī間jiān , 或huò在zài囹líng圄yǔ緤xiè紲xiè纏chán索suǒ之zhī中zhōng , 或huò在zài割gē烹pēng芻chú牧mù飯fàn牛niú之zhī事shì 。 然rán明míng主zhǔ不bù羞xiū其qí卑bēi賤jiàn也yě , 以yǐ其qí能néng , 為wèi可kě以yǐ明míng法fǎ , 便biàn國guó利lì民mín , 從cóng而ér舉jǔ之zhī , 身shēn安ān名míng尊zūn 。
亂luàn主zhǔ則zé不bù然rán , 不bù知zhī其qí臣chén之zhī意yì行xíng , 而ér任rèn之zhī以yǐ國guó , 故gù小xiǎo之zhī名míng卑bēi地dì削xiāo , 大dà之zhī國guó亡wáng身shēn死sǐ 。 不bù明míng于yú用yòng臣chén也yě 。 無wú數shù以yǐ度dù其qí臣chén者zhě , 必bì以yǐ其qí眾zhòng人rén之zhī口kǒu斷duàn之zhī 。 眾zhòng人rén所suǒ譽yù , 從cóng而ér悅yuè之zhī ; 眾zhòng之zhī所suǒ非fēi , 從cóng而ér憎zēng之zhī 。 故gù為wéi人rén臣chén者zhě破pò家jiā殘cán賥suì , 內nèi構gòu黨dǎng與yǔ 、 外wài接jiē巷xiàng族zú以yǐ為wéi譽yù , 從cóng陰yīn約yuē結jié以yǐ相xiāng固gù也yě , 虛xū相xiāng與yǔ爵jué祿lù以yǐ相xiāng勸quàn也yě。 曰yuē :“ 與yǔ我wǒ者zhě將jiāng利lì之zhī , 不bù與yǔ我wǒ者zhě將jiāng害hài之zhī 。” 眾zhòng貪tān其qí利lì , 劫jié其qí威wēi :“ 彼bǐ誠chéng喜xǐ , 則zé能néng利lì己jǐ ; 忌jì怒nù , 則zé能néng害hài己jǐ 。” 眾zhòng歸guī而ér民mín留liú之zhī , 以yǐ譽yù盈yíng于yú國guó , 發fā聞wén于yú主zhǔ 。 主zhǔ不bù能néng理lǐ其qí情qíng , 因yīn以yǐ為wéi賢xián 。 彼bǐ又yòu使shǐ譎jué詐zhà之zhī士shì , 外wài假jiǎ為wéi諸zhū侯hóu之zhī寵chǒng使shǐ , 假jiǎ之zhī以yǐ輿yú馬mǎ , 信xìn之zhī以yǐ瑞ruì節jié , 鎮zhèn之zhī以yǐ辭cí令lìng , 資zī之zhī以yǐ幣bì帛bó , 使shǐ諸zhū侯hóu淫yín說shuō其qí主zhǔ , 微wēi挾xié私sī而ér公gōng議yì 。 所suǒ為wèi使shǐ者zhě , 異yì國guó之zhī主zhǔ也yě ; 所suǒ為wéi談tán者zhě , 左zuǒ右yòu之zhī人rén也yě 。 主zhǔ說shuō其qí言yán而ér辯biàn其qí辭cí , 以yǐ此cǐ人rén者zhě天tiān下xià之zhī賢xián士shì也yě。 內nèi外wài之zhī于yú左zuǒ右yòu , 其qí諷fěng一yī而ér語yǔ同tóng 。 大dà者zhě不bù難nán卑bēi身shēn尊zūn位wèi以yǐ下xià之zhī , 小xiǎo者zhě高gāo爵jué重zhòng祿lù以yǐ利lì之zhī 。 夫fū奸jiān人rén之zhī爵jué祿lù重zhòng而ér黨dǎng與yǔ彌mí眾zhòng , 又yòu有yǒu奸jiān邪xié之zhī意yì , 則zé奸jiān臣chén愈yù反fǎn而ér說shuō之zhī , 曰yuē :“ 古gǔ之zhī所suǒ謂wèi圣shèng君jūn明míng王wáng者zhě , 非fēi長zhǎng幼yòu弱ruò也yě , 及jí以yǐ次cì序xù也yě ; 以yǐ其qí構gòu黨dǎng與yǔ , 聚jù巷xiàng族zú , 逼bī上shàng弒shì君jūn而ér求qiú其qí利lì也yě 。” 彼bǐ曰yuē :“ 何hé知zhī其qí然rán也yě ?” 因yīn曰yuē :“ 舜shùn逼bī堯yáo , 禹yǔ逼bī舜shùn , 湯tāng放fàng桀jié , 武wǔ王wáng伐fá紂zhòu 。 此cǐ四sì王wáng者zhě , 人rén臣chén弒shì其qí君jūn者zhě也yě , 而ér天tiān下xià譽yù之zhī 。 察chá四sì王wáng之zhī情qíng, 貪tān得de人rén之zhī意yì也yě ; 度dù其qí行xíng , 暴bào亂luàn之zhī兵bīng也yě 。 然rán四sì王wáng自zì廣guǎng措cuò也yě , 而ér天tiān下xià稱chēng大dà焉yān ; 自zì顯xiǎn名míng也yě , 而ér天tiān下xià稱chēng明míng焉yān 。 則zé威wēi足zú以yǐ臨lín天tiān下xià , 利lì足zú以yǐ蓋gài世shì , 天tiān下xià從cóng之zhī 。” 又yòu曰yuē :“ 以yǐ今jīn時shí之zhī所suǒ聞wén , 田tián成chéng子zǐ取qǔ齊qí , 司sī城chéng子zi罕hǎn取qǔ宋sòng , 太tài宰zǎi欣xīn取qǔ鄭zhèng , 單shàn氏shì取qǔ周zhōu , 易yì牙yá之zhī取qǔ衛wèi , 韓hán 、 魏wèi 、 趙zhào三sān子zǐ分fēn晉jìn , 此cǐ六liù人rén者zhě , 臣chén之zhī弒shì其qí君jūn者zhě也yě 。” 奸jiān臣chén聞wén此cǐ , 然rán舉jǔ耳ěr以yǐ為wéi是shì也yě 。 故gù內nèi構gòu黨dǎng與yǔ , 外wài攄shū巷xiàng族zú , 觀guān時shí發fā事shì , 一yī舉jǔ而ér取qǔ國guó家jiā 。 且qiě夫fú內nèi以yǐ黨dǎng與yǔ劫jié弒shì其qí君jūn , 外wài以yǐ諸zhū侯hóu之zhī讙huān驕jiāo易yì其qí國guó , 隱yǐn敦dūn適shì , 持chí私sī曲qū , 上shàng禁jìn君jūn , 下xià撓náo治zhì者zhě , 不bù可kě勝shèng數shǔ也yě 。 是shì何hé也yě ? 則zé不bù明míng于yú擇zé臣chén也yě 。 記jì曰yuē :“ 周zhōu宣xuān王wáng以yǐ來lái , 亡wáng國guó數shù十shí , 其qí臣chén弒shì其qí君jūn取qǔ國guó者zhě眾zhòng矣yǐ 。” 然rán則zé難nán之zhī從cóng內nèi起qǐ與yǔ從cóng外wài作zuò者zhě相xiāng半bàn也yě 。 能néng一yī盡jìn其qí民mín力lì , 破pò國guó殺shā身shēn者zhě , 尚shàng皆jiē賢xián主zhǔ也yě 。 若ruò夫fú轉zhuǎn身shēn法fǎ易yì位wèi , 全quán眾zhòng傅fù國guó , 最zuì其qí病bìng也yě 。
為wéi人rén主zhǔ者zhě , 誠chéng明míng于yú臣chén之zhī所suǒ言yán , 則zé雖suī弋yì馳chí騁chěng , 撞zhuàng鐘zhōng舞wǔ女nǚ , 國guó猶yóu且qiě存cún也yě ; 不bù明míng臣chén之zhī所suǒ言yán , 雖suī節jié儉jiǎn勤qín勞láo , 布bù衣yī惡è食shí , 國guó猶yóu自zì亡wáng也yě 。 趙zhào之zhī先xiān君jūn敬jìng侯hóu , 不bù修xiū德dé行xíng , 而ér好hǎo縱zòng欲yù , 適shì身shēn體tǐ之zhī所suǒ安ān , 耳ěr目mù之zhī所suǒ樂lè , 冬dōng日rì弋yì , 夏xià浮fú淫yín , 為wèi長cháng夜yè , 數shù日rì不bù廢fèi御yù觴shāng , 不bù能néng飲yǐn者zhě以yǐ筒tǒng灌guàn其qí口kǒu , 進jìn退tuì不bù肅sù 、 應yìng對duì不bù恭gōng者zhě斬zhǎn于yú前qián 。 故gù居jū處chù飲yǐn食shí如rú此cǐ其qí不bù節jié也yě 。 制zhì刑xíng殺shā戮lù如rú此cǐ其qí無wú度dù也yě , 然rán敬jìng侯hóu享xiǎng國guó數shù十shí年nián , 兵bīng不bù頓dùn于yú敵dí國guó , 地dì不bù虧kuī于yú四sì鄰lín , 內nèi無wú君jūn臣chén百bǎi官guān之zhī亂luàn , 外wài無wú諸zhū侯hóu鄰lín國guó之zhī患huàn , 明míng于yú所suǒ以yǐ任rèn臣chén也yě 。 燕yān君jūn子zǐ噲kuài , 邵shào公gōng之zhī后hòu也yě, 地dì方fāng數shù千qiān里lǐ , 持chí戟jǐ數shù十shí萬wàn , 不bù安ān子zǐ女nǚ之zhī樂lè , 不bù聽tīng鐘zhōng石shí之zhī聲shēng , 內nèi不bù堙yīn污wū池chí臺tái榭xiè , 外wài不bù弋yì田tián獵liè , 又yòu親qīn操cāo耒lěi耨nòu以yǐ修xiū畎quǎn畝mǔ 。 子zǐ噲kuài之zhī苦kǔ身shēn以yǐ憂yōu民mín如rú此cǐ其qí甚shèn也yě , 雖suī古gǔ之zhī所suǒ謂wèi圣shèng王wáng明míng君jūn者zhě , 其qí勤qín身shēn而ér憂yōu世shì不bù甚shèn于yú此cǐ矣yǐ 。 然rán而ér子zǐ噲kuài身shēn死sǐ國guó亡wáng , 奪duó于yú子zǐ之zhī , 而ér天tiān下xià笑xiào之zhī 。 此cǐ其qí何hé故gù也yě ? 不bù明míng乎hū所suǒ以yǐ任rèn臣chén也yě 。
故gù曰yuē : 人rén臣chén有yǒu五wǔ奸jiān , 而ér主zhǔ不bù知zhī也yě 。 為wéi人rén主zhǔ者zhě , 有yǒu侈chǐ用yòng財cái貨huò賂lù以yǐ取qǔ譽yù者zhě , 有yǒu務wù慶qìng賞shǎng賜cì予yǔ以yǐ移yí眾zhòng者zhě , 有yǒu務wù朋péng黨dǎng徇xùn智zhì尊zūn士shì以yǐ擅shàn逞chěng者zhě , 有yǒu務wù解jiě免miǎn赦shè罪zuì獄yù以yǐ事shì威wēi者zhě , 有yǒu務wù奉fèng下xià直zhí曲qǔ 、 怪guài言yán 、 偉wěi服fú 、 瑰guī稱chēng以yǐ眩xuàn民mín耳ěr目mù者zhě 。 此cǐ五wǔ者zhě , 明míng君jūn之zhī所suǒ疑yí也yě , 而ér圣shèng主zhǔ之zhī所suǒ禁jìn也yě 。 去qù此cǐ五wǔ者zhě , 則zé譟zào詐zhà之zhī人rén不bù敢gǎn北běi面miàn談tán立lì ; 文wén言yán多duō 、 實shí行xíng寡guǎ而ér不bù當dāng法fǎ者zhě , 不bù敢gǎn誣wū情qíng以yǐ談tán說shuō 。 是shì以yǐ群qún臣chén居jū則zé修xiū身shēn , 動dòng則zé任rèn力lì , 非fēi上shàng之zhī令lìng不bù敢gǎn擅shàn作zuò疾jí言yán誣wū事shì , 此cǐ圣shèng王wáng之zhī所suǒ以yǐ牧mù臣chén下xià也yě 。 彼bǐ圣shèng主zhǔ明míng君jūn , 不bù適shì疑yí物wù以yǐ窺kuī其qí臣chén也yě 。 見jiàn疑yí物wù而ér無wú反fǎn者zhě , 天tiān下xià鮮xiǎn矣yǐ 。 故gù曰yuē : 孽niè有yǒu擬nǐ適shì之zhī子zǐ , 配pèi有yǒu擬nǐ妻qī之zhī妾qiè , 廷tíng有yǒu擬nǐ相xiāng之zhī臣chén , 臣chén有yǒu擬nǐ主zhǔ之zhī寵chǒng , 此cǐ四sì者zhě , 國guó之zhī所suǒ危wēi也yě 。 故gù曰yuē : 內nèi寵chǒng并bìng后hòu , 外wài寵chǒng貳èr政zhèng , 枝zhī子zi配pèi適shì , 大dà臣chén擬nǐ主zhǔ , 亂luàn之zhī道dào也yě 。 故gù 《 周zhōu記jì 》 曰yuē :“ 無wú尊zūn妾qiè而ér卑bēi妻qī , 無wú孽niè適shì子zi而ér尊zūn小xiǎo枝zhī , 無wú尊zūn嬖bì臣chén而ér匹pǐ上shàng卿qīng , 無wú尊zūn大dà臣chén以yǐ擬nǐ其qí主zhǔ也yě 。” 四sì擬nǐ者zhě破pò , 則zé上shàng無wú意yì 、 下xià無wú怪guài也yě ; 四sì擬nǐ不bù破pò , 則zé隕yǔn身shēn滅miè國guó矣yǐ 。
韓非子說疑拼音版
《 shuō yí 》
fán zhì zhī dà zhě , fēi wèi qí shǎng fá zhī dāng yě 。 shǎng wú gōng zhī rén , fá bù gū zhī mín , fēi wèi míng yě 。 shǎng yǒu gōng , fá yǒu zuì , ér bù shī qí rén , fāng zài yú rén zhě yě , fēi néng shēng gōng zhǐ guò zhě yě 。 shì gù jìn jiān zhī fǎ , tài shàng jìn qí xīn , qí cì jìn qí yán , qí cì jìn qí shì 。 jīn shì jiē yuē :“ zūn zhǔ ān guó zhě , bì yǐ rén yì zhì néng ”, ér bù zhī bēi zhǔ wēi guó zhě zhī bì yǐ rén yì zhì néng yě 。 gù yǒu dào zhī zhǔ , yuǎn rén yì , qù zhì néng , fú zhī yǐ fǎ 。 shì yǐ yù guǎng ér míng wēi , mín zhì ér guó ān , zhī yòng mín zhī fǎ yě 。 fán shù yě zhě , zhǔ zhī suǒ yǐ zhí yě ; fǎ yě zhě , guān zhī suǒ yǐ shī yě 。 rán shǐ láng zhōng rì wén dào yú láng mén zhī wài , yǐ zhì yú jìng nèi rì jiàn fǎ , yòu fēi qí nán zhě yě 。
xī zhě yǒu hù shì yǒu shī dù , huān dōu shì yǒu gū nán , sān miáo yǒu chéng jū , jié yǒu hóu chǐ , zhòu yǒu chóng hóu hǔ , jìn yǒu yōu shī , cǐ liù rén zhě , wáng guó zhī chén yě 。 yán shì rú fēi , yán fēi rú shì , nèi xiǎn yǐ zéi , qí wài xiǎo jǐn , yǐ zhēng qí shàn ; chēng dào wǎng gǔ , shǐ liáng shì jǔ ; shàn chán qí zhǔ , yǐ jí jīng wēi , luàn zhī yǐ qí suǒ hào : cǐ fū láng zhōng zuǒ yòu zhī lèi zhě yě 。 wǎng shì zhī zhǔ , yǒu de rén ér shēn ān guó cún zhě ,
yǒu de rén ér shēn wēi guó wáng zhě 。 dé rén zhī míng yī yě , ér lì hài xiāng qiān wàn yě , gù rén zhǔ zuǒ yòu bù kě bù shèn yě 。 wéi rén zhǔ zhě chéng míng yú chén zhī suǒ yán , zé bié xián bù xiào rú hēi bái yǐ 。
ruò fú xǔ yóu 、 xù yá 、 jìn bó yáng 、 qín diān xié 、 wèi qiáo rú 、 hú bù jī 、 chóng míng 、 dǒng bù shí 、 biàn suí 、 wù guāng 、 bó yí 、 shū qí , cǐ shí èr zhě , jiē shàng jiàn lì bù xǐ , xià lín nán bù kǒng , huò yǔ zhī tiān xià ér bù qǔ , yǒu cuì rǔ zhī míng , zé bù lè shí gǔ zhī lì 。 fū jiàn lì bù xǐ , shàng suī hòu shǎng , wú yǐ quàn zhī ; lín nán bù kǒng , shàng suī yán xíng , wú yǐ wēi zhī : cǐ zhī wèi bù lìng zhī mín yě 。 cǐ shí èr rén zhě , huò fú sǐ yú kū xué , huò gǎo sǐ yú cǎo mù , huò jī è yú shān gǔ , huò chén nì yú shuǐ quán 。 yǒu rú cǐ , xiān gǔ shèng wáng jiē bù néng chén , dāng jīn zhī shì , jiāng ān yòng zhī ?
ruò fú guān lóng páng 、 wáng zǐ bǐ gān 、 suí jì liáng 、 chén xiè yě 、 chǔ shēn xū 、 wú zǐ xū , cǐ liù rén zhě , jiē jí zhēng qiáng jiàn yǐ shèng qí jūn 。 yán tīng shì xíng , zé rú shī tú zhī shì ; yī yán ér bù tīng , yī shì zé bù xíng , zé líng qí zhǔ yǐ yǔ , dài zhī yǐ qí shēn , suī sǐ jiā pò , yào lǐng bù shǔ , shǒu zú yì chù , bù nán wéi yě 。 rú cǐ chén zhě , xiān gǔ shèng wáng jiē bù néng rěn yě , dāng jīn zhī shí , jiāng ān yòng zhī ?
ruò fú qí tián héng 、 sòng zǐ hǎn 、 lǔ jì sūn yì rú 、 jìn qiáo rú 、 wèi zi nán jìn 、 zhèng tài zǎi xīn 、 chǔ bái gōng 、 zhōu dān tú 、 yàn zi zhī , cǐ jiǔ rén zhě zhī wéi qí chén yě , jiē péng dǎng bǐ zhōu yǐ shì qí jūn , yǐn zhèng dào ér xíng sī qū , shàng bī jūn , xià luàn zhì , yuán wài yǐ náo nèi , qīn xià yǐ móu shàng , bù nán wéi yě 。 rú cǐ chén zhě , wéi shèng wáng zhì zhǔ néng jìn zhī , ruò fú hūn luàn zhī jūn , néng jiàn zhī hū ?
ruò fú hòu jì 、 gāo yáo 、 yī yǐn 、 zhōu gōng dàn 、 tài gōng wàng 、 guǎn zhòng 、 xí péng 、 bǎi lǐ xī 、 jiǎn shū 、 jiù fàn 、 zhào xiāng 、 fàn lǐ 、 dài fū zhǒng 、 féng tóng 、 huá dēng , cǐ shí wǔ rén zhě wéi qí chén yě , jiē sù xīng yè mèi , dān shēn jiàn tǐ , sǒng xīn bái yì ; míng xíng pì 、 zhì guān zhí yǐ shì qí jūn , jìn shàn yán 、 tōng dào fǎ ér bù gǎn jīn qí shàn , yǒu chéng gōng lì shì ér bù gǎn fá qí láo ; bù nán pò jiā yǐ biàn guó , shā shēn yǐ ān zhǔ , yǐ qí zhǔ wéi gāo tiān tài shān zhī zūn , ér yǐ qí shēn wéi hè gǔ wěi zhī bēi ; zhǔ yǒu míng míng guǎng yù yú guó , ér shēn bù nán shòu hè gǔ wěi zhī bēi 。 rú cǐ chén zhě , suī dāng hūn luàn zhī zhǔ shàng kě zhì gōng , kuàng yú xiǎn míng zhī zhǔ hū ? cǐ wèi bà wáng zhī zuǒ yě 。
ruò fú zhōu huá zhī 、 zhèng wáng sūn shēn 、 chén gōng sūn níng 、 yí xíng fù 、 jīng yù yǐn shēn hài 、 suí shào shī 、 yuè zhǒng gān 、 wú wáng sūn 、 jìn yáng chéng xiè 、 qí shù diāo 、 yì yá , cǐ shí èr rén zhě zhī wéi qí chén yě , jiē sī xiǎo lì ér wàng fǎ yì , jìn zé yǎn bì xián liáng yǐ yīn àn qí zhǔ , tuì zé náo luàn bǎi guān ér wéi huò nán ; jiē fǔ qí jūn , gòng qí yù , gǒu dé yī shuō yú zhǔ , suī pò guó shā zhòng , bù nán wéi yě 。 yǒu chén rú cǐ , suī dāng shèng wáng shàng kǒng duó zhī , ér kuàng hūn luàn zhī jūn , qí néng wú shī hū ? yǒu chén rú cǐ zhě , jiē shēn sǐ guó wáng , wéi tiān xià xiào 。 gù zhōu wēi gōng shēn shā , guó fēn wéi èr ; zhèng zǐ yáng shēn shā , guó fēn wéi sān ; chén líng shēn sǐ yú xià zhēng shū shì ; jīng líng wáng sǐ yú gān xī zhī shàng ; suí wáng yú jīng ; wú bìng yú yuè ; zhī bó miè yú jìn yáng zhī xià ; huán gōng shēn sǐ qī rì bù shōu 。 gù yuē : tāo yú zhī chén , wéi shèng wáng zhī zhī , ér luàn zhǔ jìn zhī , gù zhì shēn sǐ guó wáng 。
shèng wáng míng jūn zé bù rán , nèi jǔ bù bì qīn , wài jǔ bù bì chóu 。 shì zài yān , cóng ér jǔ zhī ; fēi zài yān , cóng ér fá zhī 。 shì yǐ xián liáng suì jìn ér jiān xié bìng tuì , gù yī jǔ ér néng fú zhū hóu 。 qí zài jì yuē : yáo yǒu dān zhū , ér shùn yǒu shāng jūn , qǐ yǒu wǔ guān , shāng yǒu tài jiǎ , wǔ wáng yǒu guǎn 、 cài 。 wǔ wáng zhī suǒ zhū zhě , jiē fù xiōng zǐ dì zhī qīn yě , ér suǒ shā wáng qí shēn cán pò qí jiā zhě hé yě ? yǐ qí hài guó shāng mín bài fǎ lèi yě 。 guān qí suǒ jǔ , huò zài shān lín sǒu zé yán xué zhī jiān , huò zài líng yǔ xiè xiè chán suǒ zhī zhōng , huò zài gē pēng chú mù fàn niú zhī shì 。 rán míng zhǔ bù xiū qí bēi jiàn yě , yǐ qí néng , wèi kě yǐ míng fǎ , biàn guó lì mín , cóng ér jǔ zhī , shēn ān míng zūn 。
luàn zhǔ zé bù rán , bù zhī qí chén zhī yì xíng , ér rèn zhī yǐ guó , gù xiǎo zhī míng bēi dì xiāo , dà zhī guó wáng shēn sǐ 。 bù míng yú yòng chén yě 。 wú shù yǐ dù qí chén zhě , bì yǐ qí zhòng rén zhī kǒu duàn zhī 。 zhòng rén suǒ yù , cóng ér yuè zhī ; zhòng zhī suǒ fēi , cóng ér zēng zhī 。 gù wéi rén chén zhě pò jiā cán suì , nèi gòu dǎng yǔ 、 wài jiē xiàng zú yǐ wéi yù , cóng yīn yuē jié yǐ xiāng gù yě , xū xiāng yǔ jué lù yǐ xiāng quàn yě 。 yuē :“ yǔ wǒ zhě jiāng lì zhī , bù yǔ wǒ zhě jiāng hài zhī 。” zhòng tān qí lì , jié qí wēi :“ bǐ chéng xǐ , zé néng lì jǐ ; jì nù , zé néng hài jǐ 。” zhòng guī ér mín liú zhī , yǐ yù yíng yú guó , fā wén yú zhǔ 。 zhǔ bù néng lǐ qí qíng , yīn yǐ wéi xián 。 bǐ yòu shǐ jué zhà zhī shì , wài jiǎ wéi zhū hóu zhī chǒng shǐ , jiǎ zhī yǐ yú mǎ , xìn zhī yǐ ruì jié , zhèn zhī yǐ cí lìng , zī zhī yǐ bì bó , shǐ zhū hóu yín shuō qí zhǔ , wēi xié sī ér gōng yì 。 suǒ wèi shǐ zhě , yì guó zhī zhǔ yě ; suǒ wéi tán zhě , zuǒ yòu zhī rén yě 。 zhǔ shuō qí yán ér biàn qí cí , yǐ cǐ rén zhě tiān xià zhī xián shì yě 。 nèi wài zhī yú zuǒ yòu , qí fěng yī ér yǔ tóng 。 dà zhě bù nán bēi shēn zūn wèi yǐ xià zhī , xiǎo zhě gāo jué zhòng lù yǐ lì zhī 。 fū jiān rén zhī jué lù zhòng ér dǎng yǔ mí zhòng , yòu yǒu jiān xié zhī yì , zé jiān chén yù fǎn ér shuō zhī , yuē :“ gǔ zhī suǒ wèi shèng jūn míng wáng zhě , fēi zhǎng yòu ruò yě , jí yǐ cì xù yě ; yǐ qí gòu dǎng yǔ , jù xiàng zú , bī shàng shì jūn ér qiú qí lì yě 。” bǐ yuē :“ hé zhī qí rán yě ?” yīn yuē :“ shùn bī yáo , yǔ bī shùn , tāng fàng jié , wǔ wáng fá zhòu 。 cǐ sì wáng zhě , rén chén shì qí jūn zhě yě , ér tiān xià yù zhī 。 chá sì wáng zhī qíng , tān de rén zhī yì yě ; dù qí xíng , bào luàn zhī bīng yě 。 rán sì wáng zì guǎng cuò yě , ér tiān xià chēng dà yān ; zì xiǎn míng yě , ér tiān xià chēng míng yān 。 zé wēi zú yǐ lín tiān xià , lì zú yǐ gài shì , tiān xià cóng zhī 。” yòu yuē :“ yǐ jīn shí zhī suǒ wén , tián chéng zǐ qǔ qí , sī chéng zi hǎn qǔ sòng , tài zǎi xīn qǔ zhèng , shàn shì qǔ zhōu , yì yá zhī qǔ wèi , hán 、 wèi 、 zhào sān zǐ fēn jìn , cǐ liù rén zhě , chén zhī shì qí jūn zhě yě 。” jiān chén wén cǐ , rán jǔ ěr yǐ wéi shì yě 。 gù nèi gòu dǎng yǔ , wài shū xiàng zú , guān shí fā shì , yī jǔ ér qǔ guó jiā 。 qiě fú nèi yǐ dǎng yǔ jié shì qí jūn , wài yǐ zhū hóu zhī huān jiāo yì qí guó , yǐn dūn shì , chí sī qū , shàng jìn jūn , xià náo zhì zhě , bù kě shèng shǔ yě 。 shì hé yě ? zé bù míng yú zé chén yě 。 jì yuē :“ zhōu xuān wáng yǐ lái , wáng guó shù shí , qí chén shì qí jūn qǔ guó zhě zhòng yǐ 。” rán zé nán zhī cóng nèi qǐ yǔ cóng wài zuò zhě xiāng bàn yě 。 néng yī jìn qí mín lì , pò guó shā shēn zhě , shàng jiē xián zhǔ yě 。 ruò fú zhuǎn shēn fǎ yì wèi , quán zhòng fù guó , zuì qí bìng yě 。
wéi rén zhǔ zhě , chéng míng yú chén zhī suǒ yán , zé suī yì chí chěng , zhuàng zhōng wǔ nǚ , guó yóu qiě cún yě ; bù míng chén zhī suǒ yán , suī jié jiǎn qín láo , bù yī è shí , guó yóu zì wáng yě 。 zhào zhī xiān jūn jìng hóu , bù xiū dé xíng , ér hǎo zòng yù , shì shēn tǐ zhī suǒ ān , ěr mù zhī suǒ lè , dōng rì yì , xià fú yín , wèi cháng yè , shù rì bù fèi yù shāng , bù néng yǐn zhě yǐ tǒng guàn qí kǒu , jìn tuì bù sù 、 yìng duì bù gōng zhě zhǎn yú qián 。 gù jū chù yǐn shí rú cǐ qí bù jié yě 。 zhì xíng shā lù rú cǐ qí wú dù yě , rán jìng hóu xiǎng guó shù shí nián , bīng bù dùn yú dí guó , dì bù kuī yú sì lín , nèi wú jūn chén bǎi guān zhī luàn , wài wú zhū hóu lín guó zhī huàn , míng yú suǒ yǐ rèn chén yě 。 yān jūn zǐ kuài , shào gōng zhī hòu yě , dì fāng shù qiān lǐ , chí jǐ shù shí wàn , bù ān zǐ nǚ zhī lè , bù tīng zhōng shí zhī shēng , nèi bù yīn wū chí tái xiè , wài bù yì tián liè , yòu qīn cāo lěi nòu yǐ xiū quǎn mǔ 。 zǐ kuài zhī kǔ shēn yǐ yōu mín rú cǐ qí shèn yě , suī gǔ zhī suǒ wèi shèng wáng míng jūn zhě , qí qín shēn ér yōu shì bù shèn yú cǐ yǐ 。 rán ér zǐ kuài shēn sǐ guó wáng , duó yú zǐ zhī , ér tiān xià xiào zhī 。 cǐ qí hé gù yě ? bù míng hū suǒ yǐ rèn chén yě 。
gù yuē : rén chén yǒu wǔ jiān , ér zhǔ bù zhī yě 。 wéi rén zhǔ zhě , yǒu chǐ yòng cái huò lù yǐ qǔ yù zhě , yǒu wù qìng shǎng cì yǔ yǐ yí zhòng zhě , yǒu wù péng dǎng xùn zhì zūn shì yǐ shàn chěng zhě , yǒu wù jiě miǎn shè zuì yù yǐ shì wēi zhě , yǒu wù fèng xià zhí qǔ 、 guài yán 、 wěi fú 、 guī chēng yǐ xuàn mín ěr mù zhě 。 cǐ wǔ zhě , míng jūn zhī suǒ yí yě , ér shèng zhǔ zhī suǒ jìn yě 。 qù cǐ wǔ zhě , zé zào zhà zhī rén bù gǎn běi miàn tán lì ; wén yán duō 、 shí xíng guǎ ér bù dāng fǎ zhě , bù gǎn wū qíng yǐ tán shuō 。 shì yǐ qún chén jū zé xiū shēn , dòng zé rèn lì , fēi shàng zhī lìng bù gǎn shàn zuò jí yán wū shì , cǐ shèng wáng zhī suǒ yǐ mù chén xià yě 。 bǐ shèng zhǔ míng jūn , bù shì yí wù yǐ kuī qí chén yě 。 jiàn yí wù ér wú fǎn zhě , tiān xià xiǎn yǐ 。 gù yuē : niè yǒu nǐ shì zhī zǐ , pèi yǒu nǐ qī zhī qiè , tíng yǒu nǐ xiāng zhī chén , chén yǒu nǐ zhǔ zhī chǒng , cǐ sì zhě , guó zhī suǒ wēi yě 。 gù yuē : nèi chǒng bìng hòu , wài chǒng èr zhèng , zhī zi pèi shì , dà chén nǐ zhǔ , luàn zhī dào yě 。 gù 《 zhōu jì 》 yuē :“ wú zūn qiè ér bēi qī , wú niè shì zi ér zūn xiǎo zhī , wú zūn bì chén ér pǐ shàng qīng , wú zūn dà chén yǐ nǐ qí zhǔ yě 。” sì nǐ zhě pò , zé shàng wú yì 、 xià wú guài yě ; sì nǐ bù pò , zé yǔn shēn miè guó yǐ 。
為您推薦:韓非子說疑文言文翻譯